Grupa: Moderator
Posty: 2930 #7811139
Od: 2018-4-14
| – miasto na prawach powiatu w południowo-zachodniej Polsce, siedziba władz województwa opolskiego i powiatu opolskiego. Dwudzieste siódme co do wielkości populacji miasto w Polsce (128 012 mieszkańców w czerwcu 2020 roku[2]). Pod względem powierzchni piętnaste (149 km²,).
Położone w Europie Środkowej, na Nizinie Śląskiej, w Pradolinie Wrocławskiej i Równinie Opolskiej, nad rzeką Odrą, współcześnie jest położone w odległości ok. 270 km od stolicy Polski i ok. 40 km od granicy z Czechami. Jedna z historycznych stolic Górnego Śląska.
Jedno z najstarszych miast w Polsce, lokowane na prawie magdeburskim przed 1217 przez Kazimierza I opolskiego, prawnuka Bolesława III Krzywoustego. W czasach średniowiecza i renesansu Opole było centrem handlu dzięki jego położeniu na kilku szlakach handlowych. Miasto było stolicą księstwa opolsko-raciborskiego. Szybka rozbudowa miasta była też spowodowana powstaniem rejencji opolskiej w 1816. Pierwsza linia kolejowa łącząca Opole z Brzegiem i Wrocławiem została otwarta w 1845, a pierwsze zakłady produkcyjne powstały w 1859, co znacznie przyczyniło się do znaczenia regionalnego miasta. W okresie PRL nastąpił gwałtowny rozwój Opola. W tym czasie ludność wzrosła ponad trzykrotnie. Zbudowano szereg zakładów przemysłowych, wzniesiono nowe dzielnice mieszkaniowe.
Od 28 czerwca 1950 jest stolicą województwa opolskiego[5] i jego głównym ośrodkiem gospodarczym, naukowym, kulturalnym i administracyjnym. Od 1999 siedziba władz ziemskiego powiatu opolskiego. Opole wraz z powiatem opolskim i krapkowickim tworzy aglomerację opolską, zamieszkałą przez ponad 315 tys. osób[6][2].Toponimia
Nazwa Opole wśród innych nazw śląskich miejscowości w urzędowym pruskim dokumencie z 1750 r. wydanym w języku polskim w Berlinie[18].
Nazwa miasta Opole pochodzi od nazwy jednej z najstarszych jednostek terytorialnych Słowian w środkowej Europie – tzw. „opola”[19][20]. Niemiecki nauczyciel Heinrich Adamy swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia nazwę miejscowości zanotowaną w dokumencie z 1146 roku O pole podając jej znaczenie „Hauptort des Ortsverbandes”, czyli po polsku „Główna miejscowość związku miejscowości”[20].
Opola były tworzone jeszcze w plemiennych czasach przedpaństwowych, od połowy 1. tysiąclecia n.e. Termin ten określał nazwę lokalnego terytorium, na którym mieszkała wspólnota sąsiedzka wspólnie broniąca się przed wrogiem. „O-pole” oznaczało społeczność sąsiedzko-lokalną zamieszkującą wokół pasa pól uprawnych i pastwisk, czyli na około pola, które stanowiły podstawę ich bytu[21]. Organizacja opolna przetrwała do późnego średniowiecza. Opola były podokręgami kasztelanii i stanowiły najniższą jednostką administracyjno-podatkową w Polsce średniowiecznej. Bulla z 1136 r. wymienia wśród miejscowości należących do arcybiskupa w okolicach Żnina ludną wieś o nazwie Opole[22]. W Polsce oprócz miasta Opole od tej nazwy wywodzą się także takie nazwy własne miejscowości jak miasto Opole Lubelskie w woj. lubelskim, wieś Opole w woj. lubelskim, wieś Opole-Świerczyna w województwie mazowieckim, wsie Stare Opole i Nowe Opole w województwie mazowieckim, wieś Opole w woj. łódzkim, region pod nazwą Opole na Ukrainie oraz inne nazwy geograficzne.
W 1232 roku w łacińskim dokumencie księcia śląskiego, krakowskiego i wielkopolskiego Henryka II Pobożnego wydanym w Opolu miejscowość wymieniona jest w formie Opol[23], pod taką samą nazwą występuje w spisanym po łacinie dokumencie średniowiecznym Bolesława opolskiego z dnia 1 września 1310 roku[24].
W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Oppol. Dokument wymienia również wsie lokowane na prawie polskim iure polonico, które w procesach urbanizacyjnych zostały wchłonięte przez miasto i obecnie stanowią jego części albo dzielnice: Gosławice – Goslavitz, Bierkowice we fragmencie Bircovicz solvitur decima more polonico, Nowa Wieś Królewska w formie Nova villa oraz wieś Okół we fragmencie Ocoli villa monachorum de Domo Dei solvitur decima more polonico[25].Fauna
Kaczki na kanale Młynówka
Dzięki zróżnicowanemu krajobrazowi, na terenie Opola spotkać można wiele gatunków zwierząt. Spośród bezkręgowców istotną grupą są motyle. Występują tu zarówno gatunki pospolite, takie jak bielinek kapustnik, latolistek cytrynek, modraszek ikar, rusałka pawik, dostojka latonia, przestrojnik trawnik, czy karłątek kniejnik, jak i te rzadziej spotykane: szlaczkoń sylwetnik, ogończyk wiązowiec, modraszek malczyk, modraszek argiades oraz przeplatka cinksia, a także chronione: paź królowej, modraszek telejus, modraszek nausitous i mieniak strużnik. Motyle występują głównie na wschodnich obrzeżach miasta, w okolicy dzielnic Grudzice oraz Kolonia Gosławicka. Świat bezkręgowców reprezentują w Opolu także pająki, m.in.: tygrzyki paskowane. W Opolu istnieją bardzo dobre warunki do osiedlania się ptaków. Możliwość taką daje Odra z licznymi kanałami, a także szereg zalanych kamieniołomów, zlokalizowanych w różnych częściach miasta. W okolicy jednego z nich, w Groszowicach, a także w żwirowni w Malinie, stwierdzono obecność perkoza dwuczubego, wodnika, perkoza rdzawoszyjego, rybitwy rzecznej, zausznika oraz bąka. Bączek gniazduje jedynie w okolicy obwodnicy, nieopodal miejscowości Kępa, ewentualnie w Malinie, jednak dawniej można go było spotkać także w Groszowicach. Na północnych, południowych i zachodnich obrzeżach miasta (Malina, Groszowice, Półwieś, Wójtowa Wieś, Wróblin) obserwuje się także bociany białe. Na terenie Groszowic i Maliny występuje także łabędź niemy, brzegówka, cyranka oraz błotniak stawowy. Na łąkach w okolicy Gosławic można spotkać błotniaka łąkowego, na północy Opola bardzo rzadką kanię rudą, a w lasach na południu krogulca. W całym mieście żyją pustułki. Nieliczne przepiórki pojawiają się w okolicach Szczepanowic, Sławic, Bierkowic, Maliny, Grotowic oraz Kolonii Gosławickiej. Na obrzeżach Opola, w dolinach rzek i na podmokłych łąkach, można spotkać derkacza, natomiast na północy i południu stolicy województwa krwawodzioba. W dawnym kamieniołomie na granicy Groszowic i Nowej Wsi Królewskiej znajduje się wielka kolonia mew śmieszek, licząca kilkaset gniazd. Na terenie miasta zlokalizowane są także dwa stanowiska płomykówki: w Śródmieściu i Gosławicach. Wyspa Bolko i Pasieka jest kolejnym sporym siedliskiem ptaków. Żyją tu między innymi: zimorodek, remiz, dziwonia, dzięcioł zielonosiwy, dzięcioł syryjski, dzięcioł zielony oraz dzięcioł średni. Na licznych osiedlach (ZWM, Metalchem, Zaodrze, Malinka, Kolonia Gosławicka) występuje w dużych ilościach dzierlatka. Nad Kanałem Ulgi, a także w okolicach Kolonii Gosławickiej gniazduje kląskawka, świerszczak, czy strumieniówka. Na terenie całego miasta pojawiają się też gawrony.
Wśród ptaków przebywających okresowo na terenie Opola znajdziemy pojawiające się nad Odrą liczne odmiany kaczek: lodówkę, ogorzałkę, szlachara. Ponadto przez miasto migrują rybołów, łabędź niemy, bielik, krzyżówka, czernica, łyska, głowienka, mewa pospolita, czajka, bernikla kanadyjska oraz mandarynka. Na miejskim wysypisku odpadów obserwuje się wiele gatunków mew, np.: mewy srebrzyste, mewy żółtonogie, śmieszki, czy mewy białogłowe. W opolskich rzekach, kanałach i jeziorach licznie występują również ryby: płoć, ukleja, lin, jazgarz, okoń oraz szczupak.
TYLKO ZAREJESTROWANI I ZALOGOWANI UŻYTKOWNICY WIDZĄ LINKI » DARMOWA REJESTRACJA
TYLKO ZAREJESTROWANI I ZALOGOWANI UŻYTKOWNICY WIDZĄ LINKI » DARMOWA REJESTRACJA
|
